ELABORACIÓN DE XABRÓN

O xabrón é  resultado dunha reacción química entre un aceite o graxa cun álcali (hidróxido sódico por exemplo); as sales sódicas que se forman é o xabrón. Como producto da reacción obtemos tamén glicerina.

Na práctica usamos aceite de oliva, graxa de coco e hidróxido sódico. Tamén esencias naturais como a de lavanda (relaxante) e laranxa doce para darlle aroma; Engadimos nalgúns pel de limón raiada (exfoliante), flores de macela (suavizantes e hidratantes).

As medidas das cantidades empregadas deben ser precisas … pero tamén as experiencias debémolas realizar con tempo e tranquilidade … e nós ainda que “empregarnos” a bo ritmo a batedora para que masa ligara antes …., os resultados foron óptimos.

O máis divertido foi o ter que “disfrazarse”, xa que tiñamos que tomar as medidas de protección necesarias.

Hai variados métodos para facer xabrón caseiro, nós utilizamos un método en frío, que deu bos resultados.

Os alumn@s están impacientes por levar o seu xabron para casa pero debemos darlles un pouco de repouso … en lugar escuro, seco e con pouca calor.

Tede paciencia !!!!

Mención especial paraa os nosos reporteiros fotográficos: Marta Roel, Juan Moreira e Lucía Andrade.

1- As cantidades de graxa e aceite deben ser  precisas … Na imaxe pesando a graxa de coco.
2- O aceite/ graxa debe quentarse un pouco …
3- Ao mesmo tempo medimos a auga na que vamos a botar a sosa.
4- Pesamos con precaución a sosa.
5- Botamos con coidado a sosa enriba da auga.
6- Primeiro plano da fase. Vai ser unha reacción exotérmica, libera calor, polo que no es preciso quentar a disolución!!!
7- Vedes o vapor no vaso de precipitados ???. Está liberando calor.
8- Despois mesturamos a disolución de sosa coa graxa e remexemos un pouco. 
9- Acabamos batindo para que “ligara” máis fácil.
10- Aspecto cando xa está ben mesturada …
11- Enchemos os moldes coa masa.
12- Alisamos o máis que poidemos a superficie ..
13- O mesmo con outro tipo de xabrón.
14- Sandra a voltas co futuro xabrón de coco, canela e laranxa doce …
15- Enchendo máis moldes.
16- Neste intre, tan só hai que esperar para que tome dureza.
17- E a desmoldar e cortar con formas diferentes !!!
Xabrón con graxa de coco e esencia lavanda
Xabrón con aceite de oliva y esencia de lavanda
Xabrón con graxa de coco, canela y esencia de laranxa doce.
xabróns con forma de folla e dinosaurios, feitos con aceite, pequenos anacos de codia de limón seca e macela.
Xabróns moi suxerentes!!! en formas ca mesma composición que os anteriores.

Para  DESTACAR !!! …. No sei se actuará a “censura” … Pero é divertido. Botamos unas risas todos con todos ???

Ana, con moitas gañas de bater !!!
Esther moi “preocupada” por aproveitar todo ben !!
Asun tampouco quedou sen faenar …

 

 

 

 

 

 

E eiquí as profes da práctica co noso Administrador do Blog!!!

CUN POUCO DE ATRASO

Hai uns meses, en novembro, un grupo de alumnas e alumnos de 4º A – B  de Bioloxía, decidimos que sería moi interesante participar no Club de Ciencia e, así comezamos…

Empezamos coa búsqueda de información:

  • Talleres UDCiencia da Universidade da Coruña
  • Talleres Fundación para el conocimiento madri+d

Que podiamos facer? Pois, como na clase de Bioloxía fixeramos un experimento sobre a osmose, con follas de leituga, e quedaramos con gana de ver unha entrada máis directa de auga, realizámolo con outros “ingredientes”.

“UNHA PATACA MOI GOLOSA”. A OSMOSE NUNHA PATACA CON AZUCRE

  • Cortamos patacas, fixemos buratos, botamos azucre,…
  • Colocámolas en dous recipientes, un con auga e outro sen auga.
  • E, observamos:
Aos 5 minutos
Aos 20 minutos
Ao día seguinte

Pois si que había auga dentro das patacas!!!

Confirmado, as moléculas de auga móvense a través da membrana semipermeable desde a disolución menos concentrada cara a máis concentrada.

“UNHA PASTA DE DENTES MOI NATURAL”

Seguimos con ingredientes naturais:

  • Infusión de tomillo e salvia
  • Arxila branca
  • Aceite de coco
  • Aceite esencial de menta
  • Esencia de anís.


Nun recipiente botamos dúas cucharadas da infusión, 3 cucharadas de arxila branca, 2,5 de aceite de coco, 3 gotas de aceite de menta e 3 gotas de esencia de anís. Cunha espátula fina removemos todo.

E, aquí está o resultado.

A nosa opinión:

  • Notamos unha consistencia un pouco arxilosa, temos que botar máis aceite de coco.
  • A cor grisácea pareceunos pouco apetecible (  podemos engadir colorante vexetal)
  • Non facía espuma, isto para gustos.
  • Todos estivemos dacordo en que era moi, moi  fresquiña, e por suposto  moi natural, sen produtos químicos e con moitas propiedades : a salvia e o tomillo aportan propiedades antiinflamatorias, astrinxentes, antisépticas ; a menta calma os dolores dentais, a arxila branca contén oligoelementos moi saudables para os nosos dentes…

Tedes que probala!!!

”UNHA MITOSE AO GRANDE”

Cambiamos de tema. Propuxémonos representar unha mitose.

Necesitabamos: en primeiro lugar, cromosomas.

Cariotipo de plastilina
Tamén: cordas, papeleiras, colchonetas e libros de Bioloxía

E, aquí está  A MITOSE:

PROFASE
METAFASE
ANAFASE
TELOFASE

“EMPARELLANDO CROMOSOMAS”

Seguimos a voltas cos cromosomas… Como o día 25 de Abril se celebra o Día Mundial do ADN, quixemos render a nosa pequena homenaxe a esta grande molécula.

Preparamos un xogo sobre o cariotipo humano con tres  niveis de dificultade.

Buscamos cromosomas, recortamos…
PRIMEIRO NIVEL. Moi fácil
SEGUNDO NIVEL. Fácil
TERCEIRO NIVEL. Este levounos un pouco máis de tempo.

Agora a comprobar se está correcto!!!

FACENDO XELATINA…

E continuamos aproveitando o “mundo das algas”; agora elaboraremos xelatinas de sabores- usando zumos- utilizando como espesante o agar-agar, producto extraído de algas vermellas, que é un aditivo alimentario (E 406).

Tranquilidade….o agar o compramos xa elaborado e os zumos fixémolos nós…; ben, debemos confesar que como queriamos de tantos sabores, algún zume -o máis natural posíbel- tivemos que comprar.

Tan só tedes que botar a cantidade precisa deste xelificante, diluílo en unha pouca cantidade de zume, e botarllo ao resto do zume cando estea quente, removedes ata que entre en ebullición, e retirades. Botades en moldes a mestura e deixádeo solidificar a temperatura ambiente.

O agar non lle da sabor, tan só o de que lle engadas de zume. Mellor non moi concentrado e ben filtrado… !sen pulpa, por favor!!.

Quentando o zume.
Hai que remexer continuamente unha vez que lle botamos o agar.
Repartindo a futura xelatina nos vasiños.
Deixámola 24 horas para que estivera no seu punto.
Pero daba gañas de probala xa!
E chegou o momento!!!. A probar (non é obrigatorio…).
Veña, ánimo!!!. Que hai xelatina de piña, limón, arándanos e máis…
Que tan saliu?.
As que máis gustaron foron a de piña e a de arándanos. Unha bágoa a de limón natural… Esquecimos o azucre!!!

“VERMELLO SOBRE VERDE”. As algas que non son verdes tamén teñen clorofila.

Sempre contan os “profes” que os vexetais son verdes e por iso fan a fotosíntese …, pero tamén sabemos que hai plantas e máis algas que amosan outras cores … Terán clorofila e poderán facer tamén a fotosíntese?

Plantexamos facer unha experiencia para comprobar se está o pigmento verde, é dicir, a clorofila, en todas as algas.

O procedemento: 1- Lavalas e cortalas en anacos. 2- Triturar co morteiro, con axuda de area (logo recuperámola), ou ben pasándoo pola batidora. Engadimos un pouco de alcohol para axudar no proceso. 3- O extracto filtrado é botado nun tubo de ensaio  e engadimos un disolvente para separar os pigmentos. 4- Na parte superior atopariamos as clorofilas e por baixo os pigmentos amarelas (xantofilas)  mesturados cos de cor laranxa (carotenoides).

A ficoeritrina responsable da cor vermella, é de complicada extracción e “pasamos dela”. Xa sabiamos que estaba presente pola cor amosada polas algas vermellas. 

A conclusión á que chegamaos é que sempre está aí a clorofila, “baixo” outros pigmentos. Ter outros pigmentos permite as algas aproveitar a luz solar a maiores profundidades como é o caso das algas vermellas.

Troceando algas vermellas
Cortando en anacos algas pardas.
Trituramos con movimiento rotatorio.
Axudámonos de área para o macerado.
Tamén “colaborou” a batidora ….
Obtivemos un extracto.
Filtrámolo coa axuda de funil revestido de papel de filtro.
Axudamos a que o filtrado vaia un pouco máis rápido.
Botámolo nun tubo de ensaio.
Clorofila a, máis escura, na superficie. Baixo ela, a clorofila b.
Clorofila e na banda baixa, carotenos e xantofilas; nas algas vermellas.
Clorofilas e carotenoides de alga parda.

15 de febreiro, Día Internacional das Mulleres e Nenas na Ciencia

Para festexar esta efeméride, os alumn@s de Cultura Científica de 1º bacharelato, fixeron un panel que vai quedar de xeito permanente exposto no Centro.

En cada foto vai  posto o nome de cada muller que destacou nalgunha disciplina/s de Ciencias. E como marco da composición de fotos, unhas frases repetidas que intentan ser un gran de area na defensa da figura feminina neste ámbito. Algunhas destas frases foron creadas por estos alumn@s.

 Homenaxe ás mulleres científicas AO LONGO DA HISTORIA

“Son  todas  as  que  están  pero  non  todas as que son”
Das 108 mulleres adicadas á Ciencias cuxa foto recolle o panel, a tan só 18 delas concedéronlle o Premio Novel.
Algúns dos alumn@s que traballaron nesta homenaxe.
Visitando o panel….

Esta foi a frase elexida por Carolina, Natalia, Carla, Angel, Jazmín, Lara, Rosana, Sara, Laura, Alba, Alberto e Sergio para poñer fin a esta entrada :

” O home é da Terra, a muller é da Terra. Convive con ilo”. ( George Carling)

EXPOSICIÓN. Efemérides 4 de febreiro: Día mundial da loita contra o cancro, e 15 de febreiro: Día Internacional cancro infantil.

Preparamos a exposición cos traballos realizados polos alumn @ s de Cultura Científica de 4º ESO. Primeiro recopilaron información en sesiones na aula de informática; Despose de procesala e seleccionala, deseñaron paneis, carteis … que formaron a exposición.

A pancarta conmemorativa é traballo dos alumn @ s de 1º bacharelato de Ciencias.

Alumnos @ s de Cultura Científica de 1º bacharela, colaborar en la preparación del cuestionario para responder a los alumnos que visitan una exposición.

Alumnos @ os de Cultura Científica de 4º ESO actuaron de monitores en los alumnos de 1º ESO en pequenos grupos.

Haga clic aquí para ver las imágenes interactivas.

Expositor central
Expositor central
Expositor da esquerda
Expositor lateral
Axentes determinantes para padecer cancro.
Axentes canceríxenos.
Preparación do cuestionario para os visitantes….
Visita dun grupo de alumnos de 1º ESO
Intentando buscar as solucións ao cuestionario…
Nos recreos os visitantes tiñan a opción de aprender realizando actividades interactivas.