mdmartin

Estabamos en outubro, xa a tempo para recoller cogomelos coa axuda de dous expertos micólogos da Asociación ANDOA de Cambre, Álvaro Martiañez e José Manuel del Río.

A meteoroloxía axudounos para ter unha xornada boa en tempo e recollida.

As 8:30, xa estaba José Manuel del Río dando unha charla en 4º ESO A ( grupo que ía facer a recollida) sobre o “Mundo dos fungos”.  Despois tocou bus e patear o monte…                         

Sobre o terreo as explicacións continuaron, e a variedade de cogumelos recollidos, medraba. A meirande parte recollímolos en piñeiral, e outros en bosque caducifolio.

Dirixímonos ao lago artificial de As Pontes, e a carón das augas descansamos.

Chegamos ao Centro e tocaba foto do grupo…

Agora chegaba o arduo traballo da montaxe da exposición, pero como o número de colaboradores era máis que suficiente e  traballando en cadea, cumprimos co obxectivo de deixar a exposición totalmente preparada (exemplares de 40 especies de fungos !!!), arroupada por carteis específicos do tema, realizado polo alumnado  de 4º A. A pancarta co título fixérona alumnos/as de  1º ESO F, o as tarxetas de identificación, alumnos/as de 1º ESO A e  E.

MONTAXE DA EXPOSICIÓN

 

 

 

 

 

 

 

 

OBRADOIRO de LÉVEDOS E MOFOS. 

Nos recreos do xoves e venres, alumnado de 1º ESO F estivo ao cargo dun Obradoiro sobre lévedos e mofos. Explicaron os alumnos/as monitores como traballan os lévedos- vistosos os resultados ao encher os globos …-; tamén poideron ver ao microscopio lévedos, e coa lupa binocular mofos.

Deixamos atrás un verán reparador, e xa estamos inmersos nun novo curso académico…, e si!!,  renovamos co Club de Ciencia!!.

Retomamos con ilusión este proxecto, en particular eses “candidatos a mago@s”- como decía na presentación deste blog o curso pasado-, que sodes vos, alumnas e alumnos. Grazas ao voso entusiasmo, dedicación e gañas de aprender da man dos experimentos, podemos continuar co importante labor de divulgar Ciencia.

Facer das disciplinas de Ciencias algo próximo, didáctico e fácil seguindo o camiño das experiencias prácticas, debémolo ter sempre no noso horizonte coma obxectivo prioritario.

Algúns de vós continuaredes, outras e outros seredes “novos aprendices” e pronto “pequenos mestres”. Remataremos en xuño cansos pero seguro que felices coas xornadas de aprendizaxe e convivencia que vamos desenvolver. E non esquezades: “sempre que poidades seguide a senda da aprendizaxe coa experimentación”.

Esther Domínguez

Ao final si que saliu á luz -ainda que apremiados polo tempo- o terceiro número da Gaceta de Cultura Científica que recolle os traballos -ou selección dos mesmos- dos alumnos da asignatura de Cultura Científica de 4º ESO e 1º  Bacharelato.

O seu nome como xa lembraredes é o que serviu para nomear ao presente Blog de Ciencia.

Estivemos bastante apurados este curso, pero chegamos a poder distribuila a parte do alumnado;  e todos os alumn@s de CuCi que desexaron levar un exemplar da gaceta, tivérono a tempo.

É unha grata lembranza da súa labor, quedando evidente que os traballos que realizan son importantes e serven para divulgar “cultura científica”.

Este ano ten bastantes páxinas pero e de moito interese o contido. Xa veredes….

Aí vai o sumario…, que contén artigos de Medicina ao longo da Historia, de Xenética, Nanomedicina, do noso Sistema Solar, de radiacións cósmicas, turismo espacial, vida extraterrestre, etc; sobre o cancro, e tamén sobre productos que usamos na vida cotiá  (lacas, esmalte de unllas, pasta de dentes, cremas, productos de limpeza, vapers, etc,) que teñen componentes nocivos para a saúde e poden cando menos producirnos alerxias, e o máis dañino, que é o efecto acumulativo no nosos corpos.

             Todo importante, pero en calquera caso eu elexiría un artigo de opinión elaborado por Pablo Maceiras…., que remexe o noso interior, facendo que aflore o noso espíritu solidario…

Por outra banda, O protagonismo levouno o radón- ese “noble” gas da Táboa periódica dos elementos químicos- co que convivimos no noso IES, e posiblemente nos nosos fogares, co que é doado loitar sabendo que o temos de “compañeiro” diario ao longo dos anos, ás veces.

A cuestión: estar informados, e logo facendo uso da nosa liberdade,       decidir o que facemos.

Veña!!!, ainda que cansos…, quedan semanas de recuperación estival para xa comenzar preparar material para o número 4!!!. Estudaremos que sexa en formato dixital. Feliz verán a tod@s!!!!

O xabrón é  resultado dunha reacción química entre un aceite o graxa cun álcali (hidróxido sódico por exemplo); as sales sódicas que se forman é o xabrón. Como producto da reacción obtemos tamén glicerina.

Na práctica usamos aceite de oliva, graxa de coco e hidróxido sódico. Tamén esencias naturais como a de lavanda (relaxante) e laranxa doce para darlle aroma; Engadimos nalgúns pel de limón raiada (exfoliante), flores de macela (suavizantes e hidratantes).

As medidas das cantidades empregadas deben ser precisas … pero tamén as experiencias debémolas realizar con tempo e tranquilidade … e nós ainda que “empregarnos” a bo ritmo a batedora para que masa ligara antes …., os resultados foron óptimos.

O máis divertido foi o ter que “disfrazarse”, xa que tiñamos que tomar as medidas de protección necesarias.

Hai variados métodos para facer xabrón caseiro, nós utilizamos un método en frío, que deu bos resultados.

Os alumn@s están impacientes por levar o seu xabron para casa pero debemos darlles un pouco de repouso … en lugar escuro, seco e con pouca calor.

Tede paciencia !!!!

Mención especial paraa os nosos reporteiros fotográficos: Marta Roel, Juan Moreira e Lucía Andrade.

Para  DESTACAR !!! …. No sei se actuará a “censura” … Pero é divertido. Botamos unas risas todos con todos ???

 

 

 

 

 

 

E continuamos aproveitando o “mundo das algas”; agora elaboraremos xelatinas de sabores- usando zumos- utilizando como espesante o agar-agar, producto extraído de algas vermellas, que é un aditivo alimentario (E 406).

Tranquilidade….o agar o compramos xa elaborado e os zumos fixémolos nós…; ben, debemos confesar que como queriamos de tantos sabores, algún zume -o máis natural posíbel- tivemos que comprar.

Tan só tedes que botar a cantidade precisa deste xelificante, diluílo en unha pouca cantidade de zume, e botarllo ao resto do zume cando estea quente, removedes ata que entre en ebullición, e retirades. Botades en moldes a mestura e deixádeo solidificar a temperatura ambiente.

O agar non lle da sabor, tan só o de que lle engadas de zume. Mellor non moi concentrado e ben filtrado… !sen pulpa, por favor!!.

Sempre contan os “profes” que os vexetais son verdes e por iso fan a fotosíntese …, pero tamén sabemos que hai plantas e máis algas que amosan outras cores … Terán clorofila e poderán facer tamén a fotosíntese?

Plantexamos facer unha experiencia para comprobar se está o pigmento verde, é dicir, a clorofila, en todas as algas.

O procedemento: 1- Lavalas e cortalas en anacos. 2- Triturar co morteiro, con axuda de area (logo recuperámola), ou ben pasándoo pola batidora. Engadimos un pouco de alcohol para axudar no proceso. 3- O extracto filtrado é botado nun tubo de ensaio  e engadimos un disolvente para separar os pigmentos. 4- Na parte superior atopariamos as clorofilas e por baixo os pigmentos amarelas (xantofilas)  mesturados cos de cor laranxa (carotenoides).

A ficoeritrina responsable da cor vermella, é de complicada extracción e “pasamos dela”. Xa sabiamos que estaba presente pola cor amosada polas algas vermellas. 

A conclusión á que chegamaos é que sempre está aí a clorofila, “baixo” outros pigmentos. Ter outros pigmentos permite as algas aproveitar a luz solar a maiores profundidades como é o caso das algas vermellas.

Para festexar esta efeméride, os alumn@s de Cultura Científica de 1º bacharelato, fixeron un panel que vai quedar de xeito permanente exposto no Centro.

En cada foto vai  posto o nome de cada muller que destacou nalgunha disciplina/s de Ciencias. E como marco da composición de fotos, unhas frases repetidas que intentan ser un gran de area na defensa da figura feminina neste ámbito. Algunhas destas frases foron creadas por estos alumn@s.

 Homenaxe ás mulleres científicas AO LONGO DA HISTORIA

“Son  todas  as  que  están  pero  non  todas as que son”

Esta foi a frase elexida por Carolina, Natalia, Carla, Angel, Jazmín, Lara, Rosana, Sara, Laura, Alba, Alberto e Sergio para poñer fin a esta entrada :

” O home é da Terra, a muller é da Terra. Convive con ilo”. ( George Carling)